Do właściwości Rady Powiatu należy między innymi:

1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu Powiatu;
2) wybór i odwołanie Zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodniczącego;
3) powoływanie i odwoływanie, na wniosek starosty bielskiego, zwanego dalej „starostą” – skarbnika powiatu, będącego głównym księgowym budżetu Powiatu;
4) stanowienie o kierunkach działania Zarządu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności Zarządu, w tym z działalności finansowej;
5) uchwalanie budżetu Powiatu;
6) rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwał w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium dla Zarządu z tego tytułu;
7) podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatków i opłat w granicach określonych ustawami;
8) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych Powiatu dotyczących:

• zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; uchwała Rady Powiatu jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad zarząd może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą Rady Powiatu,
• emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,
• zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
• ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez Zarząd oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez Zarząd w roku budżetowym,
• zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustaloną corocznie przez Radę.
• tworzenia i przystępowania do związków, stowarzyszeń, fundacji i spółdzielni oraz ich rozwiązywania lub występowania z nich,
• tworzenia i przystępowania do spółek, ich rozwiązywania i występowania z nich, określania zasad wnoszenia wkładów, obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji,
• współdziałania z innymi powiatami i z gminami, jeżeli związane jest to z koniecznością wydzielenia majątku,
• tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek;

9) określanie wysokości sumy, do której Zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania;
10) podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych;
11) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej oraz w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych, o których mowa w art. 5 ustawy o samorządzie powiatowym;
12) uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego;
13) dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu;
14) uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy;
15) uchwalanie powiatowego programu współpracy Powiatu Bielskiego z organizacjami pozarządowymi;
16) uchwalanie powiatowego programu gospodarki odpadami;
17) uchwalanie powiatowego programu opieki nad zabytkami;
18) przyjmowanie sprawozdań finansowych Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim;
19) wnioskowanie do Rady Ministrów o wydanie rozporządzenia w sprawie zmiany granic powiatu;
20) wydawanie opinii do rozporządzeń Rady Ministrów w sprawie zmiany granic powiatu;
21) podejmowanie uchwał w sprawach przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami powiatu;
22) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów;
23) podejmowanie uchwał w sprawach herbu Powiatu i flagi Powiatu;
24) podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji Rady.

Tryb działania Rady Powiatu:

• Rada jest organem stanowiącym i kontrolnym Powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym.
• Kadencja Rady Trwa 4 lata, licząc od dnia wyborów.
• Radni są wybierani w wyborach bezpośrednich. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do Rady określa odrębna ustawa. W skład Rady wchodzi 19 radnych.
• Rada działa zgodnie z uchwalonym planem pracy.
• Sesje Rady są jawne, chyba że przepisy ustaw stanowią inaczej.
• Rada Powiatu rozpoczyna obrady przy obecności co najmniej połowy ustawowego składu Rady.
• Rada obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby, co najmniej jednak raz na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.
• Przewodniczący rady prowadzi obrady zgodnie z ustalonym lub uchwalonym porządkiem obrad, otwierając i zamykając dyskusję nad każdym z punktów porządku obrad.
• Przewodniczący rady zamyka dyskusję po wyczerpaniu listy mówców. W razie potrzeby, przewodniczący może zarządzić przerwę w celu umożliwienia właściwej komisji lub Zarządowi zajęcia stanowiska wobec zgłoszonych wniosków albo przygotowania poprawek w rozpatrywanym projekcie uchwały lub innym dokumencie.
• Projekty uchwał powinny być zaopiniowane przez właściwe komisje Rady.
• Uchwały Rady podejmowane są zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu Rady, w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawowe stanowią inaczej.
• Po zamknięciu dyskusji przewodniczący rady rozpoczyna procedurę głosowania. Przed zarządzeniem głosowania można zabrać głos tylko w celu zgłoszenia i uzasadnienia wniosku formalnego o sposobie lub porządku głosowania.
• Radny obecny na sesji ma obowiązek brać udział w głosowaniu.
• Porządek głosowania jest następujący:
  1) głosowanie wniosku o odrzucenie projektu uchwały;
  2) głosowanie poprawek, przy czym w pierwszej kolejności głosuje się wnioski najdalej idące, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach; w przypadku przegłosowania poprawki wykluczającej inne poprawki tych nie poddaje się pod głosowanie;
  3) głosowanie nad projektem uchwały obejmującym uchwalone poprawki.
• Uchwały Rady podpisuje przewodniczący rady powiatu. W przypadku nieobecności przewodniczącego rady uchwały podpisuje wiceprzewodniczący rady prowadzący sesję.
• Z przebiegu sesji Rady sporządza się protokół, który wykłada się do publicznego wglądu na 7 dni przed terminem kolejnej sesji w Wydziale Organizacyjno-Prawnym na stanowisku do spraw obsługi Rady Powiatu. Protokół przyjmowany jest na następnej sesji.
• Rada kontroluje działalność Zarządu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych. W tym celu powołuje Komisję Rewizyjną.
• W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą radni, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady oraz radnych będących członkami zarządu.
• Pracą Komisji Rewizyjnej kieruje jej przewodniczący. Komisja Rewizyjna działa na podstawie rocznego planu kontroli, zatwierdzonego przez Radę Powiatu na wniosek Komisji Rewizyjnej.
• Komisja Rewizyjna kontroluje działalność Zarządu i powiatowych jednostek organizacyjnych, biorąc pod uwagę kryteria: zgodności z prawem, celowości, rzetelności i gospodarności.
• Komisja sporządza z jej posiedzenia protokół, który podlega przyjęciu na następnym posiedzeniu Komisji.
• Rada, w drodze uchwały, powołuje ze swojego grona komisje stałe oraz może powoływać komisje doraźne do określonych zadań, określając przedmiot ich działania oraz skład osobowy. W skład komisji wchodzą radni w liczbie nie większej niż 6 członków.
• Komisje podlegają Radzie w całym zakresie swojej działalności, przedkładają jej swoje plany pracy i sprawozdania z działalności.
• Pracą komisji kieruje przewodniczący powoływany i odwoływany przez członków komisji. Komisja może również powołać wiceprzewodniczącego i sekretarza komisji.
• Do zadań komisji stałych należy:
  1) przygotowanie i opiniowanie projektów uchwał Rady;
  2) występowanie z inicjatywą uchwałodawczą;
  3) sprawowanie kontroli nad wykonaniem uchwał Rady;
  4) opiniowanie i rozpatrywanie spraw przekazanych komisji przez Radę, Zarząd lub inne komisje;
• Radni mogą tworzyć kluby radnych.
• Działalność klubów radnych nie może być finansowana z budżetu Powiat
• Utworzenie klubu radnych należy zgłosić przewodniczącemu rady w ciągu 14 dni od dnia zebrania założycielskiego.
• Organem właściwym do rozpatrywania skarg i wniosków dotyczących zadań lub działalności Zarządu oraz starosty, a także kierowników powiatowych służb, inspekcji, straży i innych jednostek organizacyjnych jest Rada.
• Rozstrzygnięcie w sprawie skargi podejmowane jest przez Radę w formie uchwały.
• O sposobie załatwienie skargi przez Radę zawiadamia się skarżącego.